Wereldvluchtelingendag: door de Darien Gap met een gebroken been (2024)

Marisol Perez herstelt van een ernstig gebroken been in Honduras voordat ze haar reis naar het noorden voortzet. Alle foto's: Laura Noel/CARE

Marisol Perez, een 51-jarige migrant die momenteel in Honduras verblijft, heeft talloze beslissingen genomen sinds ze vijf jaar geleden haar Venezolaanse huis verliet. Geen van hen was gemakkelijk.

Een leven nooit ver van geweld

Marisol is gekleed in een grijze korte broek en een bijpassend T-shirt met daarop een cartoonpanda die tevoorschijn komt van achter de rozenkrans die ze draagt. Terwijl Marisol van haar huis in Venezuela via Colombia, Panama, Costa Rica en Nicaragua naar Honduras reisde, was ze nooit ver verwijderd van geweld. Migranten worden routinematig beroofd, vermoord en seksueel misbruikt terwijl ze door een landschap reizen dat zo moeilijk is dat veel mensen routinematig essentiële benodigdheden dumpen om er doorheen te komen.

Ruim vier jaar geleden verlieten Marisol, haar volwassen dochter en haar kleindochter de gedecimeerde economie en gevaarlijke straten van Venezuela voor een veiliger leven in Colombia, waar ze zich vestigden. De jaren gingen voorbij en ook in Colombia begonnen de omstandigheden te verslechteren. Ongeveer een jaar geleden besloot Marisol weer naar het noorden te trekken om een ​​beter leven voor het gezin te zoeken. Omdat ze vond dat haar kleindochter, Viviana, te jong was om het beruchte ruige terrein van de Darien Gap te doorstaan, begon Marisol de tweede fase van haar reis alleen en liet haar familie achter in Colombia.

Marisols been brak toen ze de beruchte Darien Gap in Panama doorkruiste.

Uiteindelijk begon Marisol te reizen met een jonge man die ze onderweg ontmoette. Informele regelingen zoals deze zijn een gebruikelijke manier voor migranten om samen te werken voor de veiligheid. Al snel betrad het duo de Darien Gap, een 60 mijl lange landbrug die door Panama loopt en Noord- en Zuid-Amerika met elkaar verbindt.

Volgens Human Rights Watch is “de Darien Gap een van de meest verraderlijke migratieroutes ter wereld, nog verder versterkt door het gebrek aan overheids- en humanitaire hulp in de jungle.”

Het was hier dat Marisol voor een andere keuze stond. Op een avond wilde haar reisgenoot in de Darien Gap verder varen dan zonsondergang. Marisol was bang dat ze in het donker zou vallen en zichzelf zou verwonden, maar ze was net zo bang om alleen achter te blijven. Ze bleven lopen. Marisol gleed uit en viel, waarbij ze haar been verwondde. Zij besefte op dat moment niet hoe groot de schade was. Ze vervolgde haar weg, aangewakkerd door de adrenaline die snel verdween.

“Toen we opstonden, was mijn voet extreem gezwollen en alles was heel donkerpaars”, zei ze. “Ik vervolgde mijn reis, dus ik liep acht uur gebroken omdat ik bang was om daar te blijven, in die jungle. Mijn angst was dat ik niet verder zou kunnen komen.”

“Ik wist niet wat er met mij zou gebeuren als ik daar bleef. Er kwam een ​​tijd dat ik mijn voet niet meer vast kon houden en de pijn niet meer kon verdragen, en ik ging op een steen liggen.”

Een van de VN-schuilplaatsen in het Charitas-vluchtelingenopvangcentrum in Honduras, vlakbij de grens met Nicaragua.

Haar reisgenoot en andere migranten hielpen haar door de jungle, maar het zou ongeveer acht dagen duren voordat ze medische hulp kon krijgen. Ze zegt dat het exacte aantal dagen verloren ging in een niet aflatende miasma van pijn.

Maanden later, eind april, wacht Marisol, nu met een cast, bij de Charitas-migrantenopvang, gretig om weer de weg op te gaan.

Bijna elk object in dit rustige toevluchtsoord nabij El Paraíso (Paradijs in het Engels), een Hondurese regio langs de zuidoostelijke grens met Nicaragua, ziet er vervaagd en beige uit: de droge, zandige aarde, de standaard UNHCR-tenten, het raster van tafels waar gezinnen eten, de uniformvesten die door het personeel worden gedragen. Dit gebrek aan kleur is misschien een rustgevend contrast met de verzadigde tinten van de jungles en rivieren waar de migranten die hier rustten zich een weg doorheen vochten. Charitas beperkt de opvang tot een dag of twee, omdat zoveel migranten dit deel van de grens passeren.

Een zicht op de grensovergang in Honduras.

Volgens het Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken van de Verenigde Naties (UNOCHA) is het aantal mensen dat in deze regio naar Honduras oversteekt de afgelopen drie jaar dramatisch toegenomen. “Volgens het Nationaal Migratie Instituut (INM) zijn tussen 2010 en 2021 iets minder dan 2,000 migranten met een irreguliere status de gemeenten Danlí en Trojes binnengekomen. Maar in 2022 steeg dat aantal tot 141,290 – ruim zeventig keer zoveel migranten als in de voorgaande elf jaar bij elkaar. In de eerste helft van dit jaar zijn al ruim 70 migranten El Paraíso binnengekomen, van wie velen hulp nodig hebben.”

Tegenwoordig liggen er nog eens 2,600 kilometer tussen Marisol en de Amerikaanse grens. Ze is vastbesloten om weer op pad te gaan. “Ik probeer zo snel mogelijk te herstellen en in ieder geval deze [rollator] of een driepotige wandelstok niet te gebruiken. Want hé, ik weet dat wat mij te wachten staat niet gemakkelijk is, althans in Mexico, het is moeilijk, de doortocht naar Mexico is ingewikkeld en ik moet goed lopen om mijn bestemming te kunnen bereiken.”

Voor Marisol is dit de enige keuze. “Het was heel verdrietig, heel moeilijk. Ik denk altijd aan mijn land en zou op een dag graag willen terugkeren, maar op dit moment is dat niet mogelijk.”

tagged

• Colombia
• Gezondheid
• Honduras
• Humanitaire en noodhulp
• migranten
• vluchtelingen
• Venezuela
• Vrouwen en meisjes